2020’ye Ağır Fatura
Çarşamba günü başlayacak 2020’ye ağır şartlarda giriyoruz. Bunun en büyük sebeplerinden biri; işsizler ordusunun gitgide büyümesi, ülkemizin dış borcunun 447 milyar dolara ulaşması, yerli para birimi TL karşısında doların yeniden 7 lirayı yoklaması, sadece kredi kartı borcu yüzünden yasal takibe düşen 3 milyon vatandaş bulunması. Bunlar bir tarafa; bankaların kara listesine giren, temerrüde düşen ve icralık olan 12 milyon 500 bin vatandaş var.
TÜİK’in 16 Aralık’ta açıkladığına göre; Eylül 2019 ayında işsizlik geçen yılın aynı ayına göre 2.4 puan artışla yüzde 13.8 seviyesine, genç işsizler ordusu da yüzde 26.1’e tırmandı. Eylül ayında işsizler 817 bin kişi artarak 4.5 milyonu aştı. 2018 Ağustos ayında TL/dolar kurunun 7’ye çıkmasının ardından hızla yayılan iflâslar, konkordatolar, ekonomideki daralma, işsizler ordusunu da her geçen ay büyüttü, istihdam da hızla azaldı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın 30 Eylül 2019’daki açıklamasına göre; Türkiye’nin, 30 Haziran itibarıyla brüt dış borç stoku 446,9 milyar dolar oldu. Stokun millî gelire oranı yüzde 61,9 olarak hesaplandı. Türkiye’nin net dış borç stoku da, aynı dönemde 268,3 milyar dolar olarak belirlendi. Stokun millî gelire nisbeti yüzde 37,2 oldu. Kamu net borç stoku ise bu dönemde 591,4 milyar lira olarak gerçekleşti. Stokun milli gelire oranı yüzde 14,8 olarak belirlendi. AB tanımlı genel yönetim borç stoku 1 trilyon 283,9 milyar lira, bu rakamın millî gelire oranı yüzde 32,2 olarak hesaplandı.
Bu arada, Meclis’te, ekonomideki acı tabloyu anlatan CHP’li Ayhan Barut’un açıklamalarına göre; Ocak-Temmuz 2019 döneminde vadesinde ödenmediği için bankalar tarafından protesto edilen senet sayısı 574 bin 212’ye çıktı. Protesto edilen senetlerin tutarı ise 12.4 milyar liraya ulaştı. Türkiye’de 70 milyon kredi kartı ve 160 milyon banka kartı bulunuyor. Kredi kartı borcu 1 Ocak-23 Ağustos 2019 arasında 9.9 milyar lira artarak 528.11 milyar lira oldu. Bu borcun 416.4 milyar lirası tüketici kredilerinden, 111.7 milyar lirası kredi kartlarından kaynaklanıyor. Takibe alınan tüketici kredisi ve kredi kartı borcu ise 2.8 milyar lira daha artarak 23 Ağustos 2019 itibarıyla 21.5 milyar lira oldu. Sadece kredi kartı borcu yüzünden yasal takibe düşen 3 milyon kişi var.
BATIK KREDİLER 139 MİLYAR LİRAYI AŞTI
Vatandaşın bankalara olan kredi ve kart borcu 542 milyar liraya ulaşırken, bankaların batık kredi miktarı da doludizgin artarak 139 milyar lirayı aştı. Bankacılık sektörünün kredi hacmi, 6 milyar 662 milyon lira azalarak 2 trilyon 556 milyar 88 milyon lira oldu.
BDDK tarafından yayımlanan haftalık bültene göre, sektörün kredi hacmi 1 Kasım 2019 ile biten haftada 6 milyar 662 milyon lira azalış gösterdi. BDDK haftalık verilerine göre, bankacılık sektöründe takipteki alacaklar, 1 Kasım itibarıyla bir önceki haftaya göre yüzde 0,9 artarak 139 milyar 284 milyon liraya çıktı. Söz konusu takipteki alacakların 89 milyar 701 milyon lirasına özel karşılık ayrıldı. Verilere göre, tüketici kredileri tutarı, 1 Kasım ile biten haftada 2 milyar 612 milyon lira artarak 437 milyar 28 milyon liraya yükseldi. Söz konusu kredilerin 191 milyar 594 milyon lirası konut, 6 milyar 167 milyon lirası taşıt ve 239 milyar 267 milyon lirası ihtiyaç kredilerinden oluştu. Bankaların bireysel kredi kartı alacakları ise yüzde 2,1 artışla 114 milyar 457 milyon liraya ulaştı.