Ali Şemhani: KOEP; parçalanamaz bir bütün belge

KOEP’in itibarsızlaştırılması amacıyla Amerikan yönetiminin alışılmadık şekilde sürdürmekte olduğu girişimler uluslararası bir mesele haline gelmeye yüz tutmuştur.

ABD dışişleri bakanı Avrupa devletlerini de kendi tarafına çekmek suretiyle bu tartışmada İran’ın çevresindeki yolları kapamaya ve İran’ı köşeye sıkıştırmaya çalışıyor.

Öte yandan İran İslam Cumhuriyeti Milli Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri Ali Şemhani, ‘’Amerika’nın KOEP’le ilgili son zamanlardaki davranışı yasa dışıdır ve parçalanmaz bir bütün olan anlaşma ile ilgili yeni müzakere imkanı mevcut değildir’’ dedi.

Şemhani, ABD Başkanı Donald Trump’ın Kapsamlı Ortak Eylem Planının (KOEP) gözden geçirilmesi ile ilgili sözlerinin küstahça ve hayal ürünü olduğunu söyledi.

Şemhani, KOEP’in 5+1 grubundan İran’ın en az isteği olduğunu belirterek, ‘’İran’ın KOEP çerçevesindeki tüm taahhütlerini yerine getirmesine rağmen, Amerika ve hatta Avrupa taahhütlerinden kaynaklı ekonomik açılımlar henüz gerçekleşmemiştir ve bu durumda KOEP’in gözden geçirilmesinden söz etmek küstahça ve hayal ürünüdür’’ dedi.

Şemhani, İran’ın füze gücünün yerli ve 8 yıllık savaştaki savunma teçhizatlarının teminindeki mazlumluğundan kaynaklandığını ve tamamlanma sürecinin devam edeceğini belirtti.

ABD Dışişleri Bakanı Tillerson Avrupa gezisi sırasında Londra temasları ardından Paris’e giderek burada yaptığı açıklamada, İran’ın nükleer ve füze meselesinde Amerika ile üç Avrupa ülkesi arasında ortak bir görüşün mevcut olduğunu ve KOEP anlaşmasının noksanlıklarının giderilmesi amacıyla bu üç ülke arasında uzmanlardan oluşan ortak bir çalışma grubunun kurulmasının kararlaştırıldığını iddia etti. Ancak bu açıklama sonrası gerek Fransa dışişleri bakanı tarafından olsun ve gerekse İngiltere başbakanı tarafından söz konusu ülkelerin KOEP’e bağlı kalacaklarının açıklanmasıyla Tillerson’un bu açıklamasının yalanı da ortaya çıkmış oldu.

Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, İran ve 5+1 grubu arasında varılan nükleer anlaşmanın korunması ve yeniden müzakere edilmemesi gerektiğini bildirdi.

Jean-Yves Le Drian hatta Amerika’yı, KOEP’i değiştirmek amacıyla AB’ye baskı uyguladığı ve konuda Çin ve Rusya’yı dışlamak istediği için de eleştirdi.

İngiltere alt meclisi Duma uluslararası işler komitesi başkanı Leonid Slatesky, KOEP’e rağmen ABD ve Avrupa ülkeleri tarafından ek maddesinin hazırlanması için yeni çalışma grubunun oluşturulmasının kuşkulu bir girişim olduğunu ve bunun İran’ın nükleer meselesinin çözümüne bir katkısı olamayacağını bildirdi.

İmzalanması üzerinden üç yıl geçtiği bir ortamda ve BM Güvenlik konseyince de kabul edilen nükleer anlaşma KOEP’in değiştirilmesinden söz etmek, ister istemez insanın kafasında bir takım sorular oluşturmakta. KOEP anlaşmasının getirmiş olduğu sorumluluk ve görevlerden kaçınan tek ülkenin Amerika olmasına ve kendi vazifesini yerine getirmeyerek bir çok alanda bu anlaşmayı resmen ihlal eden taraf olduğu ve KOEP’in çok kötü bir anlaşma olduğunu iddia etiği bir ortamda ABD yönetimi bu hususta bir çok soruları cevaplaması gerekir.

İran İslam Cumhuriyeti Milli Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri Ali Şemhani’nin de belirttiği gibi İran kesinlikle nükleer anlaşma ve İran’ın füze gücünü yeniden yabancı ülkelerle masaya yatırmayacaktır.

İran İslam Cumhuriyeti nükleer görüşmelerin başladığı ilk andan itibaren nükleer dışı meseleleri kendi kırmızı çizgisi ilan ederek, özellikle milli savunmasını aladakadar eden füze meselesini kesinlikle görüşme masasına yatırmayacağını bildirmiştir.