UAEK’nın, İran’ın gizli belgelerini sızdırmasına itiraz

Ulaslararası Atom Enerji Kurumunun İran’ın gizli belgelerini sızdırmasına yönelik İran’ın resmi itiraz mektubu bugün Viyana’Da İran’ın daimi temsilciliği tarafından UAEA’ya teslim edildi.

İran Atom Enerjisi Kurumu Sözcüsü Behruz Kemalvendi, İran’ın uzun vadeli nükleer programının senetlerinin ifşa olmasına yönelik Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’na itiraz edileceğini söyledi.

Behruz Kemalvendi yaptığı açıklamada, AP haber ajansında İran nükleer programıyla ilgili gizli kalması kararlaştırılan bazı bölümlerin yayınlandığını belirterek, İran açısından bu belgelerin ajans tarafınca sızdırıldığını söyledi.

Elbette tüm belgelerin sızmadığını, sadece ufak bir bölümünün sızdığını, ancak bunun bir kaç açıdan önem taşıdığını, birincisi İran’ın gizli tutulması gereken belge ve bilgilerinin bir haber ajansının önüne konmakta olduğunu, oysa bu belgelerin çok iyi korunması gerektiğinin beklendiğini belirten Kemalvendi, şimdilik sadece bir belgenin dışarı sızdığını ve bunun da sadece İranlı sınırlı kalmadığını ve bazen öteki üye ülkelerle ilgili belge ve bilgilerin de sızdığını belirtti.

KOEP anlaşmasında Amerika hükümeti ve Avrupa devletlerinin kaybeden taraf olduğunu isbat etmek için bazı gizli ellerin kendi iddialarını isbatlamak için bir takım belgeleri elde etmeye çalıştıklarını ve mevcut belgenin sızmasının da bu gizli çalışmalar sonucu gerçekleştiğini ve KOEP anlaşmasının 10. yılı sonrası İran’ın bu anlaşma neticesinde nükleer konum ve faaliyetlerinin daha da güçlendiğini iddia etmek istediklerini belirten Kemalvendi, bu çerçevede İran’ın UAEK Temsilcisi Necefi’nin, İran’ın uzun vadeli nükleer programı ile ilgili gizli belgenin basına sızdırılmasına itiraz etmek amacıyla ajansa itiraz mektubu yazacağını, zira ifşa olunmaması gereken bir takım bilgilerin bulunduğunu, çünkü gizli bilgilerin sızmasının modaya dönüşmesi durumunda öteki gizli belgelerin de artık sızmayacağına dair hiç bir garantinin kalmayacağını kaydetti.

Temel olan belgelerin gizli kalması meselesidir. Uluslararası teşkilatların elindeki başka ülkelere ait gizli belge ve bilgilerin korunmasına özen gösterilmeli ve bu belgeler dışarı sızmamalıdır. Bu zaaf daha önce de ajansta mevcuttu ve gizli belge ve bilgilerin bir daha yayınlanmayacağına dair hiç bir garanti mevcut değildir.

KOEP anlaşmasıyla eş zamanda geçen yıl gerçekleşen İran Atom Enerjisi Kurumu başkanı Ali Ekber Salihi ile Uluslararası atom enerjisi UAEA genel müdürü Amano arasında imzalanarak yayınlanan anlaşmada, gizli belge ve bilgilerin yayınlanmasına özellikle vurgu yapılmıştı.

UAEA kuralları uyarınca denetlenmeye tabi tutulan ülkelerin her hangi bir merkeziyle ilgili bilgiler UAEA ile üye ülkeler arasında tamamen gizli bir konu olup, üye ülkelerin askeri sırları ve bilgileri ile ilgili hiç bir konunun ajans tarafından ifşa olunmaması gerekmektedir.

İran ile UAEA arasında sağlanan anlaşma bu konuda daha şeffaf bir ortamın sağlanması amacını gütmüş ve taraflaer bu hususta gereken özenin gösterilmesine vurgu yapmışlardır. Ancak şimdi ne yazık ki ajans içinden tekrar bilgi sızmasının yaşanmakta olduğuna ve UAEA’nın bu konuda kendi üzerine düşen görevini layıkıyla yerine getirmediğine tanık olmaktayız. Bu ortamda ajans uzmanlarının ve hatta konuyla alakadar olmayan üçüncü kişilerin bile bu belge ve bilgilere rahatlıkla ulaşmaları kaygı ve endişe yatarmıştır. Bunun için uzmanlar UAEA’nın bu konuda kendi iç durumunu ciddi bir gözden geçirmesi gerektiğine inanıyorlar. İran, ajansın bir üyesi olarak bu kurum ve yetkililerinden kendi gizli belge ve bilgilerinin korunmasına titizlik gösterilmesi beklentisi içindedir. Aksi takdirde üye ülkelerin bundan böyle ajans ile işbirliği ve kendi gizli belgelerini bu örgüte vermeleri konusunda ciddi güven bunalımı yaşanacaktır. Nitekim ajansın bu meseleye büyük önem vermesi, gizli belge ve gilgilerin korunmasına çalışması ajansın ve tüm üye ülkelerinin yararınadır.